Close
Skip to content

Dział Sztuki Ludowej

Dział Sztuki Ludowej

Na terenie województwa lubuskiego spotkały się różne grupy społeczne z różnym bagażem kulturowym. Te ziemie zasiedliła ludność z byłych województw wschodnich jak: lwowskie, wileńskie, tarnopolskie itp., przesiedleńcy z Bukowiny Rumuńskiej i osadnicy ze wszystkich regionów Polski, którzy przywieźli ze sobą niezbędny sprzęt gospodarczy, stroje, przedmioty związane z kultem religijnym oraz bagaż doświadczeń, nawyków, przekonań, a przede wszystkim umiejętności manualnych i wrażliwości artystycznej.

ptak_Oleksy
kazimiera-balcerzak
sw_ambrozy
wycinanka-Tomczak
IMG_5003
ES-622
IMG_0803
KOZIOŁ BIAŁY ZE ZBIORÓMUZEUM ETNOGRAFICZNEGO W ZIELONEJ GÓRZE Z SIEDZIBĄ W OCHLI;FOT.DAMIAN DANAK
nsko_1
nsko
previous arrow
next arrow

Badania nad sztuką ludową tego regionu rozpoczęli etnografowie już na początku lat sześćdziesiątych, a kontynuują je kolejni pracownicy Działu Sztuki Ludowej.

Sztuka ludowa zaczęła zamierać już w XIX wieku na ziemiach znajdujących się w granicach dzisiejszego województwa lubuskiego (Dolny Śląsk, zachodnia Wielkopolska). Rozwijający się przemysł wypierał przedmioty produkowane sposobem chałupniczym (tzw. sztuka użytkowa) wyrobami pochodzenia przemysłowego. Dotyczyło to szczególnie meblarstwa, ceramiki, tekstyliów, wyrobów gospodarczych. Wiele zniszczeń dokonała II wojna światowa i powojenna polityka dotycząca mienia poniemieckiego.

Własnemu losowi pozostawiono przydrożne kapliczki i krzyże, drewniane kościółki, czy zabudowania pałacowe. Część przedmiotów użytkowych uległa bezpowrotnemu zniszczeniu, nie znajdując zastosowania wśród ludności przesiedleńczej. Z tego powodu zbiory dotyczące rdzennej sztuki są bardziej niż skromne. Przede wszystkim są to drewniane rzeźby sakralne i oleodruki o tematyce religijnej bądź okolicznościowe obrazy – laurki. Należy tu wspomnieć o drewnianej figurze Chrystusa Frasobliwego, z wyrazistą twarzą, odzianego w czerwone perizonium, Matce Boskiej z dzieciątkiem przedstawianej w niebieskim płaszczu oraz figurze św. Jana Nepomucena w szatach kanonika, ze śladami po krzyżu trzymanym w ręce.

W latach powojennych przedsiębiorstwo CEPELIA starało się wypełnić powstałą lukę i uaktywnić rękodzieło artystyczne na tych ziemiach, zachęcając do produkcji wyrobów na sprzedaż. Muzeum Etnograficzne również od wielu lat inspiruje twórców do pracy artystycznej poprzez organizowanie wystaw, konkursów, kiermaszy oraz plenerów rzeźbiarskich i malarskich.

Dzięki takim działaniom pozyskuje się eksponaty do zbiorów Działu, jak również dokumentuje współczesną twórczość nieprofesjonalną w regionie. Pod takim mecenatem rozwinęła się współczesna sztuka ludowa, oparta na tradycyjnej sztuce ludności autochtonicznej i przesiedleńczej. Początkowo dotyczyła głównie plastyki obrzędowej, z czasem wyrobów drewnianych, plecionkarstwa i haftów. Stopniowo niezwykłe ożywienie zaczęły przejawiać takie dziedziny jak rzeźba i malarstwo amatorskie uwzględniające także tradycyjne techniki ludowe.

Rozmiar czcionki
Kontrast