Szanowni Państwo,
z radością informujemy, że tradycje Wigilii Bożego Narodzenia w Polsce decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zostały wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego pod pozycją 108! W znacznej mierze to zasługa pracowników Katedry Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UMCS.
Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze – Ochli zostało oficjalnie ujęte we wniosku w charakterze wspierającego depozytariusza tradycji wigilijnych.
Wpis uwzględnia zróżnicowanie regionalne tradycji wigilijnych i dotyczy całej Polski. Bierze pod ochronę praktyki religijne i świeckie realizowane w domach, kościołach i na cmentarzach. Obejmuje tradycje całego dnia Wigilii (nie tylko samą wieczerzę) przebogate w symbole, kolędy, kulinaria, wymianę darów, przekonania. Dzień Wigilii Bożego Narodzenia (24 grudnia) w polskiej kulturze jest świętem najdonioślejszym. Charakteryzuje go niepowtarzalny nastrój refleksji, pojednania i wyjątkowego spotkania. Wigilia jest powszechnie praktykowana, nawet jeśli została ograniczona do kilku wybranych elementów: wieczerzy, łamania się opłatkiem i obdarowywania się prezentami.
Wigilia jest fenomenem kulturowym. Kultywują ją na różny sposób niemal wszyscy Polacy i mieszkańcy Polski, niezależnie od przynależności etnicznej, wyznaniowej, religijnej, rasowej. Obchodzą ją tysiące osób związanych ze wspólnotami wyznaniowymi, w tym wspólnoty parafialne różnych form chrześcijaństwa i wspólnoty niechrześcijańskie nowych ruchów religijnych, a także osoby nieidentyfikujące się z żadnym wyznaniem ani religią. W ujęciu etnologicznym i antropologicznym Wigilia jest rytualnym przejściem od starego do nowego roku, dlatego w wielu przekonaniach i artefaktach wigilijnych widać związek z prastarym przedchrześcijańskim kultem zmarłych oraz magią zapewniającą pomyślność plonów, dostatek w gospodarstwie, zdrowie w nowym roku.
